bicos equivocados

parada d@s peregrin@s-devot@s à mostra de teatro de Cee, LEANDRO

 Nas miñas buscas obsesivas de mundos paralelos apareceu Leandro un día e derrocou o absolutismo de Remedios Varo no meu maxín.

Penso que podería escribir algo sobre calquera dos seus cadros, ou  un poemario enteiro sobre algún deles.

Paso e repaso os seus lenzos e atopo a vida enteira neles, teño unha sensación semellante á que me provocan Olga Novo, Mofa e Befa ou Carmen Blanco, unha invasión de beleza e compromiso, unha identificación total e a sensación agradable de sentirme pequeniña e aprendiz para sempre.

Por eso lle pedín un cadro para ilustrar esta entrada, ó tempo que me decataba de que podería telo feito antes para a maior parte do que levo escrito. Graciñas, Leandro.

Por se non coñecedes as pinturas deste home, lígovos a porta de entrada ó seu universo: 

http://leandrolamas.blogspot.com/

Ás veces damos bicos equivocados. Pola súa esencia accidental poden significar moitas cousas. Ás veces é só unha cuestión ergonómica, das estaturas dos bicantes ou da forma da cara. Pero normalmente teñen un significado auténtico e profundo, de cotío inconfesable.

Ás veces é tanto o afecto que se quere demostrar inconscientemente, que a formalidade do desprazamento lateralizado das cabezas non abonda, descontrolamos a posición dos nosos beizos e imos pousalos alí donde a cultura europea só establece un matematicamente unívoco significado sexual; soe ser unha circustancia incómoda para ambos, aínda máis se xente malpensante parasita darredor... pero nunca queda como un mal recordo. 

Tamén sei de bicos equivocados dobremente, nos que non só se equivoca a posición senón tamén o receptor/a. Se vos sucedeu algo así nalgún momento, facei memoria: o receptor real non andaba lonxe, poida que xa o tiverades bicado lateralmente xusto antes ou que fora o seguinte nunha rolda de saúdos formais; estes bicos dobremente equivocados teñen tódolos defectos: poida que o receptor físico non os merecera, poida que a incomodidade preveña ó noso cerebro de repetilos na rolda, poida que fora observado por terceiros ou polo receptor real.

Algunhes bicos equivocados danse en ex-parellas, pero estes bicos non merecen interese, probablemente sexan fruto da inercia da costume, a mesma monotonía na demostración física de afectos que acabou por separalos, e só lles dará incomodidade e a consciencia de que fixeron ben.

E hai bicos equivocados que non o son en absoluto ou non o son completamente. Ás veces pertencen a futuros amantes, retraídos ámbolos dous, que precisan comenza-la súa historia con urxencia irresoluble (e non pensedes que acontece só a adolescentes inexpertos). Ás veces son o único xeito de conseguir unha pausa nas circunstancias individuais que afastan sen remedio ós participantes, coma un cruce de camiños non necesariamente perpendiculares a noventa graos (esto quere dicir que nin os protagonistas están certos da casualidade ou a inconsciencia que se lle supón ó equívoco... porque igual xa levaban moito tempo pensándose). Este último bico descrito entristece moito nos días posteriores, pero convértese nun recordo marabilloso e nunha fabulación de camiños felices que nunca foron, desas que gardamos para evadirnos nos tempos difíciles. 

Entradas relacionadas:  

Apertas varias

Do que fai ben

Estou case certa de que algunhes individuos teñen unha vida diaria oculta. Compartimos con eles o traballo, algunha afición ou vémolos atravesa-la estrada os domingos para ir á misa. Eu penso que hai algunha xente que, cando non a vemos, abre unha portiña nunha columna e atravésaa cara un universo paralelo, ou que, cando nos damos a volta se transforma nunha avelaíña e sae voando. Tamén hai xente que non vemos nunca de costas porque se viraran habiámoslles descubrir un circuíto integrado no lombo e unha chea de cables saíndolles do cu (ou o pau dunha escoba)... pero esa xente a min non me interesa.

O outro día decateime de que Víctor Mosqueira non é de verdade, quero dicir, non é exactamente humano. Eu coido que vive no curuto dun carballo e que durme de pé. Poida que sexa un trasgo, aínda que eu penso que é máis ben un home-gato, pero desas cousas non sei moito. Probablemente, dentro do carballo ten fendidas unha chea de estanterías nas que xa non caben máis libros vellos, deses que cando os abres saen personaxes coloridos de tempos que nunca foron a contarche contos de tempos que han de vir. Cando está ben o mar, o Vítor sae á noitiña nunha barca vella de madeira e volve todo cheo de area e con sardiñas para a cea, que ata nun feixe con cordón de esparto para agatuñar polo carballo arriba.

Hombre-Gato, Remedios Varo

Evaristo Calvo entra á súa casa polos espellos dos cuartos de baño. Se un día vas tomar unha copa con el e desaparece, non te preocupes, marchou pola súa porta segreda. O Evaristo, pola casa, anda cunhas zocas vermellas e enormes que lle obrigan a dar zancadas, por eso ten un corredor longuísimo, que atravesa mentres pensa en voz alta. O Evaristo ten que vivir así porque se vivira nunha comunidade de veciños, os xordos habían chamar á policía polo tremer da súa voz e os que saben oír habían andar por aí facendo as revolucións que lle escoitaron de madrugada. O Evaristo ten unha caixa redonda e azul donde vai metendo as cousas que o indignan nunha especie de lama moi húmida.  Cando hai que "parir" unha obra nova, saca cachiños desa lama e déixaa secar ó sol un pouco (porque no espello do Evaristo sempre hai moita luz do sol), logo amasa nela ata que case non se recoñecen as indignidades, amasa e amasa e fai figuriñas redondiñas e pequenas que leva na gorxa cando sae ó mundo polos espellos.

 O Capitán de Evaristo Calvo en Commedia: un xoguete para Goldoni, 

adaptada por Cándido Pazó e adoptada por Ollomoltranvía

Hai unhes días que me deu por estar contenta e por rir sen motivo... tomei conciencia onte cando viñamos no coche para Pontevedra e me dixo o Jairo: "bebiches?". Parece, en efecto, que estou bébeda. O Vítor anda con moito ollo de sacudirse ben da pel a area máxica que o cobre mentres está no seu carballo. Pero o outro día esquencéuselle cambia-los zapatos e poñe-los que ten de andar polo mundo. Cando iamos entrar díxenlle a Abel que collera sitio na "zona de babas" (centro de calquera das primeiras filas) e só quedaba para os catro na primeira, e o escenario estaba moi preto e moi alto. Cando Mofa e Befa empezaron a dar golpes de tacón dun lado ó outro do escenario, saltoume unha area ó ollo. Notei unha molestia no lacrimal e bebín un grolo de cervexa (que é coma quen lle pica a cabeza e rasca o cu), supoño que me anestesiou. Se choras de risa, a area non sae, así que vou estar coa areíña aí metida ata que chore de tristura; tendo en conta a miña pouca tendencia e a miña pouca intención, coido que ha estar ben tempo... ogallá sexa o tempo necesario como para volver atopalos e volver te-la sorte de que me salpiquen outra vez.

Na primavera irascible, Mofa e Befa son para min coma unha inxección fresca do outono. Paso calor mentres me escarallo de risa na butaca e analizo cada movemento e cada palabra deles por enésima vez... pero logo quedo fresquiña e esperta coma se fora novembro. Esta primavera quixéronme visitar vellos fantasmas. De feito, a pouco máis e marcho de Pontevea sen saudar (sorte que o Jairo tiña fame e volvemos para a carpa), porque os fantasmas puñeteros non me deixan facer o que me pide o corpo. Estes días o cristal de area do Vítor tápame a vista cara eles e parece coma se xa non estiveran.  Igual marcharon, pero se lles dera por volver, seguro que me ría deles, porque, xa vos dixen, estes días río de todo e ata do que non hai.

Todo o inverno, Evaristo véuseme moito á cabeza. A culpa foi da "Memòria dels Cargols", unha serie que Dagoll Dagom fixo hai anos para a TV3 que vín pola rede para estudiar catalán. Alí descubrín a Carles Martínez, o doble catalán do Evaristo. Coa pronuncia do Carles Martínez era capaz de distinguir un "C" dun "Ç", así que transcribín tódolos seus diálogos nos Cargols para mellora-la escoita. Agora lévome para Catalunya unha lista de obras do Carles que estarán en cartel cando chegue porque, como o Evaristo, o Carles é "teatralmente promiscuo", é dicir, deses que adoitan triplica-la calidade das obras que fan, o que fai que o busquen como garantía de éxito. E foi tamén por culpa desa semellanza no uso da voz, pola que dei en barallar na cabeza coa idea dos Cargols galegos (coas miñas pallas mentais fago o que me dá a gana, evidentemente, aínda que os tempos políticos non estean para lerias coa Historia).

Gústame moito esa xente que me excita a imaxinación, e aínda máis esa que monta pontes de bimbio doce dunhes temas a outros coma se todo estivese vencellado, coma se todo fose parte dun un; tamén me gusta rir con trasfondo (a ironía, a retranca, o escarnio). Se as tres cousas veñen xuntas pasa o que pasa, que unha semana de máis no Eixo Atlántico é un regalo, que me decato e que o aproveito. Contai as veces que rides esta semana,  se coidades que son insuficientes en calidade ou en cantidade... Mofa e Befa.


Para @s alumn@s do Paz Andrade (xa sabedes, o 5 de novembro en Padrón):

Unha historia de dous que paseaban

 

faise noite na Lagoa

Ya me estoy acostumbrando

a verte y no saber

si creo lo que veo

o lo que creo ver.

¿Qué misterio insondable es

que no tenga cara amable

lo que amable fue?

No se abre

la puerta que es.

¿Por qué arde

si ya lo apagué?

"Claro que arde", Josele Santiago

do álbum Nada (Enemigos, 1999)

Levaba toda aquela semana desexando verte, contarche a historia do meu retorno á vida anterior e o porqué da fuga, presentarche á miña compañeira e dicirche cantas veces me lembraba de ti e canto te botaba de menos...

Apareciches diante de min abrazada a un envexoso monicreque mal fodido, que debeu quedar ben contento aquela noite de ser espectador de excepción do noso desencontro. Escudriñáchesme desafecta con aqueles ollos vidrosos das mesturas prohibidas, como preguntándote "quen carallo é este". Non sei ben que cara se me quedou, pero si sei que voltei á casa arrastrando os pés e dicindo "non pode ser". Aínda que trataba de excusar a túa reacción cos meus dez quilos menos e o peiteado tan pouco habitual que levaba, por dentro sabía que ti sempre me miraches ós ollos e que os meus ollos non cambiaran, que cambiaras ti e punto. Tamén puido ser efecto, a túa desmemoria, de todo canto evidentemente te meteras aquela noite... o que non me deixaba máis tranquilo. Imaxinei, uns días despois do trauma, que, aconsellada probablemente por algunha compañeira de profesión, desas que logo che buscaron choio ó outro lado do charco, decidiras soltar lastre. Seguramente che dixo: "tira as direccións e os teléfonos, quédate só coas amigas da infancia, coas compañeiras de traballo e coa familia, o resto non merece a pena"... e eu, que sempre estiven fóra dos teus esquemas, fóra quedei.

É curioso, sempre admirei o teu xeito de ver a vida e sempre me identifiquei coa túa maneira de vivila. En cambio naquel intre decateime de que tomaramos decisións ben distintas para un fin semellante: ti decidiras marchar e escoller mecanicamente a quen habías volver chamar cando vinheras pola casa e eu, que tamén decidira marchar, pensaba non esquecer nunca ás que me fixeran ben nos meus tempos da farándula. De toda aquela xentinha, ti eras unha das que máis quería e a que máis admiraba e, ti ben o sabes (agora igual non), coa única que tiven unha relación totalmente persoal sen mediar contratos nin intereses.

Lembro perfectamente a noite que te conhecín. Aínda eras máis guapa en persoa, tinhas uns ollos enormes que parecían fozarme na alma e aquela voz marabillosa que se sentía tremer... e conseguiches orientar a miña atención cara ti… e mira que eu andaba tolinho detrás daqueloutra muller misteriosa que parecía feita co vidro dunha botella de cervexa. Era unha bipolaridade ben difícil de solventar: quería "tirarme" aquela tremenda muller alí mesmo, riba da mesa e diante de todas se fose necesario... e, ó mesmo tempo, pasar toda a noite falando contigo. Ó final, como adoita suceder, nin unha cousa nin a outra, e acabei no Dous de Copas, aturando a unha tipa babosa e a súa urxencia por levarse algo para a cama do hotel.

Nos días seguintes, no medio da voráxine de artistas e periodistas adoecidas por sacar proveito, aínda de cando en vez me quedaba tempo para pensar escusas para chamarte que non daba atopado. Por fin, o último daqueles días tolos, conducín ata o aeroporto, esmagado de tanto axetreo e noites sen durmir, a todo gas e chovendo a chuzos, para enviar de volta aquela vexetariana prepotente que acabou papando nos chourizos criollos coma se fose a fin do mundo. Á miña amiga, a cabeza pensante daquela historia, deulle por parir unha última idea ilusionante ese día: facer unha parada en Compostela... mereciamos un vasinho de licor café logo da xeira que levaramos. Ben sabiamos que podía pasar, de feito non o falamos ela e eu pero, no fondo, queriamos atoparte. E alí estabas, aínda que non recordo moi ben aquel encontro (non me hei de escusar contigo dos esquecementos), sei que me fixo pensar que te había ter perto no futuro.

E remataron as escusas... xa non eran necesarias. Chamábasme cando vinhas a Lugo, chamábate cando ía a Compostela, sen necesidade nin explicación nin obriga. Gustábame como andabamos ti e máis eu. Sempre lembro choiva ou xeada contigo, coma se tódolos elementos fosen adversos agás nós os dous. En Compostela eras un pouco máis ceibe, podiamos ir ó cine (vénseme á cabeza cando fomos ver a última do Eastwood con aquel teu amigo encantador que me fixo acunhar a frase de "fala galego pijo") e andar polas ruelas sen que ninguén che pedira un autógrafo ou tomar algo nun bar sen temor a que unha cheas viñera dicirche "¡ey! tíiiiiiiia, yo a ti te conozco... eres... bueno, no me acuerdo de tu nombre, pero ¡eres de puta madre, tía!"

Sempre me custou ser espectador dos teus directos. Pouca xente sabe dos meus arrebatos de retraemento. Eu non sabía onde meterme cando me utilizabas como "recurso escénico". Estaba seguro de que dun momento a outro había suceder. Lembro unha madrugada de "pasarela", achegácheste a min, con aquela camisa de cores e o peito case ó descuberto, e eu, amedrentado ó verche a intención, cos nervios tirei o gintonic por riba, ti decatácheste e cambiaches o rumbo coma quen non quere a cousa e fuches cara outro do público. Logo, todo mollado e avergoñado, agardei por ti mentres te vestías. Como sinal de recuperación regaleiche un libro pouco despois, para contribuír ó espectáculo e para que souberas que para a próxima estaría disposto a participar.


Cando marchei estudar fóra, pensaba de cotío en ti, eras das poucas persoas que botaba de menos dos tempos de vida pública... suponho que era debido a que formabas parte da minha escasa vida privada. É curioso que a ti non che escribía, nin che enviaba postais, nin te chamaba (a verdade é que non chamaba a ninguén, dábame pereza marcar tantos números, sempre me trabucaba). Diante dos galegos da diáspora, se tiña que falar de ti facíao coma se non te coñecera, ou cambiaba o teu apelido polo nome da túa parroquia, como o tinha escrito na axenda por se a perdía. Nas vacacións de Nadal chameite ó pouco de chegar. Celebramos o noso Anovello particular o día trinta, para á noite seguinte facer cada unha o de sempre coas amigas de sempre. Vínhéchesme buscar á casa vestida "de incógnito", cun gorro ata as cellas e unha braga de pescozo ata as orellas... fíxome gracia verte así porque é ben sabido que as túas cellas chamizas e os teus ollos son o teu sinal de identidade, e eran o único que se che vía! Co teu disfraz, a néboa e os locais que fun escollendo para ti conseguimos intimidade suficiente para acabar falando de cans e gatos e pequenos. Non sabes canto me marcou aquela conversa zoo-ilóxica, aínda a emprego agora como exemplo das metáforas que todos cuspimos sen decatarnos da súa transcendencia no interlocutor. E non sei se foi a discrepancia dos animais, ou a miña dificultade naquel tempo para identificar os sinais que hoxe me parecen tan obvios pero, por gracia ou desgracia, non pasou nada cando te empenhaches en acompanharme ata a mesmísima porta da casa (agora non sei se fun estúpido ou foi unha sorte non caer nas redes do que non estaba seguro de querer caer). Logo no tren, falando cun amigo que nos conhecía a ambos, decateime de todo e arrepentinme mil veces, e pasei días a agardar a túa chamada que nunca chegou.

Pendant que le monde bavarde

A rien d'important

On pourrait dormir sous les arbres

Le reste du temps...

Francis Cabrel 

Volvín do meu tempo estranxeiro máis estranxeiro do que fun aló. Non tenho bos recordos do meu retorno. Os meus amigos da facultade estaban a intimar coa farlopa e outras substancias que a min me chamaban pouco e fun dar de fucinhos nunha rapaza guapísima... pero os seus ollísimos verdes non equilibraban o seu empenho por casarse e durou pouco aquel asunto. Ti marcharas á capital, e un día que vinheches a despedirte dunha amiga que murchaba antestempo, chamáchesme para quedar. Estabas esmagada. A vida da gran cidade esfarelábache a alma coma se tivese unllas en troques de ranhaceos. Non era o tempo aínda. Quedamos despois do funeral e aínda te vin peor. Case choro eu tamén, e ben sabes que é difícil que chore eu por cousas tráxicas, pero verte así, afundida, con aqueles ollos vermellos e minúsculos pola sal, partíame o corazón. Con todo o que pasou logo, cheguei á conclusión que te despediras aqueles días dela e máis tamén de ti. Agora coido que tamén de min.

Nunca máis volvemos quedar. Como pensaba que aínda seguías en Madrid, agardei unha nova visita. De cando en vez mandábache unha mensaxe ó móbil, de apoio, de agradecemento polos compromisos, de felicitacións polos éxitos... unha vez non contestaches e pareceume raro, e dalí a un tempo chameite e o número xa non existía.

Hei de reconhecer que, dentro do que a tele e os comentarios "maruxiles" mo permitiron, me esquecín un pouco de ti. Estiven inmerso na minha propia felicidade do retorno ó meu caminho, refacéndome e gozando da vida privada que, pouco a pouco, foi anulando á pública ata poder ir pola rúa sen que ninguén me mirase pensando de que cona me conhece. Agora cando vexo unha cámara ou un micrófono fuxo coma se vira ó demo.

Tenho un amigo que sempre me di que as cousas son como acaban. Eu négome a que os bos recordos e o carinho que lle tiven a alguén (sobre todo se co paso dos anos descubro que foi do pouco bo dos tempos malos) morra nun desencontro inexplicable. A pesares de todo, incluso do que eu mesmo pense dalgunhas das cousas que sei que fas ultimamente, sígote defendendo a capa e espada, e segues no meu "peto das esencias sen esquecemento" cos mesmos ollos e as mesmas mans do primeiro día.

O outro día funte ver. Como a cousa estaba fría, polo ben do espectáculo díxenlle á minha compañeira se se achegaba comigo ó escenario. Como ela é moi retraída e só vén por min a este tipo de faranduladas, pediume un trato: iría a cambio de que non me quedara a saudar como facía sempre. Aceptei sen dubidar. O que ela non sabía era que eu non tinha intención ningunha de quedar agardándovos.

Comprende que, logo daquela desafortunada noite, evite encontros desagradables. Poida que, agora que xa non te metes tanto e que eu recuperei a minha imaxe, se me ves por aí si te decates de quen son e do que nos estimamos en tempos... pero eu non estou disposto a comprobalo, prefiro gardar de ti o que... o que... o que a min me saia dos collóns... e xa está.

Por se algunha vez te anceio, inventei estes días unha vacina, que parece que está a ser efectiva de momento. Así que se me ves pasar sen dirixirche a palabra, ou dar a volta ó verte, ou ir de espectador a algunha das túas historias e non quedar a saudar, non mo tomes a mal. Non penso ponher en risco nunca máis ningún dos meus bos recordos. Iso si, se algún día queres roubarme a única mala lembranza que tenho de ti, doucha, non me serviu para aprender nada e está ocupando e estrando con lixo un espazo valioso que podería empregar noutros fines. 

É máis, mira, que che parece se a envolvo neste texto insulso, lle ponho unha cinta vermella e cha regalo?