...no debieras tratar de volver

Non sei cómo cheguei ata aquí.

O primeiro que recordo foi a Álex Sampayo, pero supoño que algo antes me levou ata el. Poida que, ó ser tan cedo, se dispuxeran en rea os mecanismos inconscientes da miña caixa forte. Pode que fora consecuencia da semana que pasei en Compostela facendo plans de reencontros varios, ou a voz familiar e aloumiñante de Ricardo do outro lado do teléfono, ou as fantasmas que se me atravesaban na rúa mollada do Atlántico á beira do Jandro indiano máis apresurado do mundo, ou poida que fora Marcial, o conserxe do meu novo instituto, cargado de arte por compartir, que cada día me aguilloa cunha nova inquedanza dun tempo meu que xa non é pero que el me devolve.

O caso é que Sampayo (xa vos digo que non lembro nada antes) me levou a Marcos e Marcos a unha páxina na rede chea de nomes e caras arremuiñándose en recordos dóces e inconexos.
Din que o roce fai o cariño, pero o tempo e a distancia narcotizan os antigos encontros, alivian as antigas frustracións e tornan lenes tódolos rencores. Desto falo sempre cando alguén me pregunta por Pepe Blanco. E este é o único sentimento afín a tódalas miñas lembranzas. Un "qué máis da, se xa pasou" (..."agora xa foi, Marica non chores").
E foi bonito todo aquelo... que non quixera revivir nunca. Non sei cómo fixen o que fixen daquela. Agora seméllame tan alleo, tan borroso, como se non o tivese vivido eu mesma. E, ó tempo, tan nítido e tan íntimo, como se me tivese marcado para sempre. En todo caso, estivo ben.
Probablemente, esa neblina que rodea aquel tempo é a que esta mañá, mentres todos durmen, empurra a miña busca de antigas sensacións.

Parei nos Magical Brothers. Nun vidro escachado de susto no Clavi e a sensación pegañenta do gintonic verquido nos xeonllos. Os meus xeonllos teñen vida propia en según qué circunstancias.
Todos aqueles cruces de camiños, aquelas conversas de química forestal involuntaria, aquelas personaxes paralelas que eu creaba nos regresos baleiros de Compostela quedan aí, gardadas na caixa forte dun recanto do cerebro por non seren escritos (ou non seren ben escritos), para días coma este, no que a néboa e a xeada as aclaran á vista e as quentan, en contra de todo prognóstico meteorolóxico.
É curioso como o tempo e a distancia agudizan os sentidos secundarios e a xente que pasou se volve olfato, tacto e gusto. Neste intre lembro o cheiro a fritanga dun bar no que quedamos a Mónica, Jorge, Luís e eu; o tacto pegañento aquel da tónica e a xenebra na mesa de mármore do Clavi (consecuencia dun deses meus infrecuentes e incómodos arrebatos de timidez); o sabor a humidade do alfanjor arxentino do Chimichurri pedíndome escapar de Juanma a Corme.
Non teño ningunha excusa para o reencontro. Por sorte con algunhes non me fai falta, por eso quixen empezar por Ricardo, el sempre me fai sentir ben. Fai uns anos, intentei esto mesmo e foi un fracaso incómodo. E cando a única motivación é intentar algo, ínzame o corpo unha extraña perguiza, neste caso, acompañada da voz de Alberto cantándome a Sabina: "al lugar donde has sido feliz no debieras tratar de volver", que de paso trae a colación (nunca me gustou esa palabra) un poema de Félix Grande que vou traducir, por ver se me aclara algo mentres o destripo.
Teño seis meses por diante e sesenta quilómetros, sempre tempo e espacio, para decidir se facerlle caso a Alberto ou arriscarme coma sempre.

Para non variar, acto seguido desta palla mental, apareceu o Jandro coa Casualidade da man a modo de páxina: flocos.TV, recoméndovola. A min fáltanme algunhes títulos aínda pero espero que vaian chegando. Mentres, aí vos deixo O Matachín:

ou tamén...

MOFA E BEFA FOREVER!!!

memoria de Monforte (I)

Teño moitos asuntos pendentes co último mes: a traducción-despedida de Pirsig que lles prometín ós meus alumnos e o ata logo de Vilalba, a bandeira contra os gardarraís que levaba Pedrosa, o éxito épico de Abel nas opos... pero os meus días en Monforte úrxenme dun xeito case visceral, non creo que vos dea transmitido o que sentín, pero quizais consiga contaxiarvos minimamente aquelas sensacións coas notas reelaboradas do meu caderno-memoria (ese que debe roubarme quen me queira facer mal de verdade). Necesitaba aquel encontro como o aire, e son consciente de que naqueles días respirei a pleno pulmón. Hoxe todo aquelo xa parece un soño longo deses que che fan cambiar por dentro ou retomar o que perderas no camiño.

Celta

A semana anterior metín no bolso algúns poemas da Pessarrodona e aquel microdiccionario de catalán que comprara con Bea en Barcelona, para irme reafacendo á lingua durante as esperas das opos. No traxecto a Monforte viñen escoitando música de Ja t’ho diré e Adriá Punti para lembrar os seus sons. Así que hoxe non era o “gran” día: ó chegar á casa da cultura (tarde, porque me perdín, como en tódolos inicios das grandes viaxes), pensaba máis no reencontro coa Unión Libre e co catalán, que no programa que me agardaba nesta xornada.

Meg Bateman soaba a Arwen e volveu noite fresca a mañá do sol do Sur. Fíxome agatuñar polas escaleiras á beira da estrada que ela describía na parálise do tempo xeolóxico. Falounos timidamente do sentir distinto en cada lingua, dou fe de que é verdade, por eso hai veces que non sabemos chamar algunha cousa máis que cunha soa palabra, incluso nunha lingua que nos sexa allea (por eso eu lle chamo “batimón” a calquera edificio grande, triste e feo, como sentín en Breizh a vista do meu primeiro bâtiment). E falou das tumbas na Illa de Skye, dos vellos que levaban con eles a súa lingua en extinción e o universo todo que ficaba morto debaixo dunha lousa.

Fun xantar soa. Estaba contenta de estar soa. Tiña todo o tempo do mundo para pensar no que este tempo e este mundo non me deixan pensar. Atravesaba as rúas de pedra coma se nacese un trevo en cada pegada, e cos ollos altos mirando cada edificio coma se me fose alleo, aquela costume que collín en Lugo o verán do meu retorno bretón. Alegreime de que Alberto non puidera vir xantar, igual que me alegrei de puidera vir tomar o café despois, igual que me alegrei de tódalas cousas que me pasaban e igual que me podía ter alegrado do que non me pasou. Estaba igual alegre, simplemente.

Nolwenn Korbell trouxo as avoas na lingua, verdade universal que eu xa aprendera da Madriña que fala engorde, e non a modiño, que pide unha cousa que se viva, e non o suficiente. Nolwenn ía namorándonos coa nosa total consciencia mentres sinalaba no aire coa man cada un dos cabos da Bretaña en cada momento que mentaba Breizh, alumeaba en cada faro e apertaba a terra toda que quedaba dentro daquel marco. De cando en vez eu vía a Sonia: música, teatro e a pintura que elas son en presencia simplemente. E por suposto vía a Terra Cha bretoa que teño pendente co meu chairego… e apareceu a consciencia da maxia daquela sala, na que cada ollo e cada orella eran a lente dun proxector de imaxes novas e vellas.

Soïg Sibéril pousou a música para o canto bretón de Nolwenn, que xa estabamos agardando con impaciencia desde dúas horas antes, tempo que aproveitei para parir unha unidade didáctica de Xestión Electrónica Diésel (a cal por certo me caeu na encerrona, foi a primeira bola e xa non necesitaba máis, sabía que fora construída coa ilusión daquel primeiro día). Estaba case en front row, non quería perderme nin un só xesto, enormemente impresionada por aquela muller e por tódalas mulleres e homes que trouxera canda ela. Ó saír presentouma Carmen, o meu francés voara e non souben disimular a súa ausencia, nin as palabras máis básicas (cando levaba toda aquela tarde pensando en francés)… coñezo ese síntomas: a nena tímida e calada que fun un día do que apenas teño acordo (e pouca xente que o acredite) vén de cando en vez a atarme a lingua e saírme polos ollos, antes resultábame molesta, inoportuna sempre, pero agora sei o que quere dicirme cando aparece e case pido por ela a diario.

respostas varias

Estou preparando a traducción dun fragmento do Zen e a Arte do Mantemento da Motocicleta no tempo que agardo a que o Jairo saia das sesións de rehabilitación. O fragmento fala de certos aspectos ético-filosóficos nos talleres.
Todo esto vén a conto porque nos últimos días parece que todo o mundo me fai a mesma pregunta, sempre desde unha posición diferente pero sempre a mesma, sexan vell@s coñecid@s da miña etapa humanística, sexan nov@s coñecid@s do instituto (-tuto)... @s que xa nunca se fan esa pregunta ó respecto da miña traxectoria son @s que me coñeceron antes de ser maior de idade, cando eu era potencia de todo o que logo fun e que viron en min unha convivencia pacífica da arte e a ciencia... Agora que trato de retomar aquela convivencia... podo dicir que é de todo menos pacífica. Martín tiña razón cando me dixo que ía levar moitas hostias cando caera no "mundo real", e non hai día que non lembre aquela conversa. A estas alturas xa son dabondo consciente de que non me teño que xustificar, pero si que hai xente que merece resposta, porque apareceron despois da hecatombe do 94 e porque lles teño aprecio e sei do seu hacia min.

Antes de dar respostas, ou intentalo, vou facer unha análise impersoal e xeralista dos motivos polos que eu coido que me fixeron esas preguntas, sempre referíndome á xente que merece resposta polo afecto e o respecto desde o que me consta que surxiron:

Creo que @s feministas me ven como unha punta de lanza, como un experimento, e queren saber se non perdín os meus ideais e ata qué punto a loita diaria está afectando á miña autoestima. A resposta é sinxela. Se fracaso non ha ser por ser muller, porque entre o profesorado de mecánica non existen (ou alomenos non se demostran) os prexuízos que vivín no taller. Boa mostra desto é a miña compañeira, respectada e admirada por alumnos e compañeiros actuais e antigos, completamente integrada desde xa fai anos (antes de que ó ZP se lle ocorrese impoñer a paridade)... e non tivo que disfrazarse de machorro, nin cambiar o seu discurso, nin facer esforzos sobrehumanos para facerse respectar. É boa no seu traballo e punto.

Creo que @s profesores de mecánica se preguntan se estou no lugar axeitado, axeitado para min persoalmente, non por ser muller, senón por ter unha traxectoria persoal particular, refírome en concreto ó meu pasado humanista. Aquí observo dúas cuestións fundamentais: por unha banda a dicotomía permanente da arte e a ciencia e, por outra banda, o habitual complexo das titulacións superiores. Á primeira cuestión hei de respostar que os motores me abren unha porta inmensa á creación literaria, e que no taller atopo debates ético-filosóficos inxentes a diario, xa sen nomear os meus proxectos de traducción dun libro de filosofía e mecánica e unha historia de JJCobas. Esta primeira resposta serve en parte para a segunda cuestión. Probablemente pensen que o meu talento sería mellor aproveitado noutras materias, que ademais se supoñen mellor consideradas socialmente, como a historia ou a literatura (a filosofía non conta, porque non está ben considerada: molesta) e para as que tamén me supoñen mellor formada. Pero eu penso que, desde donde estou hoxe, disfruto máis de todo (escribir e pensar) e podo aportar máis á mecánica e ás humanidades (traducir e historiar) aparte de cubrir a miña necesidade constante de sentirme aprendiz, e evitar emocionarme cada minuto ou involucrarme persoalmente con cada un dos meus alumnos (o cal resulta agotador en extremo para todos e non favorece a ninguén). Quizais, quen me vexa fóra de lugar, debería botar contas da miña inexperiencia asemade doutras circustancias personais que teñen pouco que ver cos estudios que me preceden... ademais de decatarse de que o seu traballo é marabilloso e de que os seus coñecementos non están por debaixo de ningunhes outros.

Creo que, con todo o que acabo de escribir, @s humanistas, se dan xa por satisfeitos, porque acaban de descubrir que penso máis (ou mellor, ou diferente), que escribo máis (ou mellor, ou diferente) e que, desde logo a miña paixón humanística se ve moi favorecida polas miñas actuais circunstancias: non existe intercambio "económico", investigo e creo, dentro das miñas capacidades e posibidades, libre en campos novos, sen agardar outro beneficio que o de saber máis e participar do mundo real (ese que Martín dicía, fóra do respetuoso debate umbilical do coñecemento etéreo).

De entre tódalas cuestións plantexadas nestes últimos días teño que agradecer dúas en especial: a de Eva, exposta nesta mesma bitácora, e a Sergio, disparada "a traición" no departamento. Hai pouca xente que me deixe sen palabras, ou que me plantexe preguntas que non me respostara xa estructuradamente nos meus autodiálogos. Ás veces teño que ir buscar quen me deixe sen voz (léase química conversativa agrícola), pero vos viñestes a min no lugar preciso e o momento axeitado. Gracias.

motomecánica

DailyMotos.TV é unha canle de televisión na rede adicada en exclusiva ás motos. A súa programación aínda non é moi extensa, pero, a parte de entrevistas moi interesantes e reportaxes de marca, ten un programa de introducción á mecánica de motos dirixido por Juan Manuel Requena que vos gustará tanto a moteir@s noveles como a estudiantes de mecánica, xa que non resuta fácil atopar vídeos didácticos de mecánica de motos e, por moi básicos que sexan, os poucos que haxa serán ben recibidos.
Aí vos van unha présa deles:
buxías:

cadeas:

filtros de aire:



Xa que estamos, tamén vos vou recomendar outra páxina de técnica introductoria: http://www.mundofree.com/burnout/tecnica/submaest.htm

páxina orgánica

Estaba debatindo con Iván Mouronte sobre politización da arte e dereitos de autor na súa bitácora (imouronte), como consecuencia de terlle pedido unha ilustración dun puño para unha futura entrada. Nos comentarios atopei unha páxina que se chama docencia compartida, e nela outra (as miñas buscas caleidoscópicas son marabillosamente sorprendentes). Esta última páxina convirte as dirección url en plantas.
Esta é a planta de Congostras:
Nin que dicir ten que me puxen a mirar as "plantas" que xermolaban das miñas páxinas favoritas (as cales, por certo, vos lembro que están á vosa dereita en VENCELLAD@S).
As que máis me gustaron foron as de Unión Libre (que ten un bichiño voando e todo):
...e tamén as de Eva

...e Pablo que, curiosamente teñen un asombroso parecido:
Se queredes saber qué planta agroma da vosa páxina, visitai: Organic HTML

voar e bailar

foto: Jairo G. Novo
Este é un vencelliño que nos atopamos o Jairo e eu na Ponte da Estación.
Os vencellos conseguen voar distancias moi longas,
pero se se pousan no chan logo non dan alzado o voo de novo.
Este aprendeu a voar desde o chan en Santa Comba,
en contra do que a súa natureza dictaminaba.
O que non sabemos e se se volveu pousar algunha vez e,
se o fixo, se volveu ascender ou se lle esquenceu o que aprendera
...ou se se quedou bailando no chan

FZR

Non sendo que che guste berrar, non é moita a conversa que podes ter nunha moto en marcha. En troques, pasas o tempo percibindo cousas e meditando sobre elas. Nas vistas e os sons, no estado do tempo e cousas que lembras, na máquina ou a paraxe na que te atopas, pensando relaxada e prolongadamente sen que te apuren, sen sentir que estás a perde-lo tempo.

Robert M. Pirsig no Zen y el Arte del Mantenimiento de la Motocicleta.

O 95 fora un ano deses de replantexarse a vida, de asumi-los cambios traumáticos e sacarlles partido. Xa me decatara de que as carreiras quedaban cada vez máis lonxe e o meu subconsciente estaba a mutar. Esquecín os cronómetros e as trazadas. De súpeto, descubrín no outono que trocara o martirio por unha alegría inmensa e contaxiosa. Foi o ano das conversas de viño e castañas tras da cociña, da creación do peto das esencias sen esquecemento para converter en familia a un par de pilotos que fóra das carreiras quedaban no limbo e merecían afectivamente a pena, do concepto de “mestre” que Darío e Tonio (o meu primeiro e insuperable alumno) me ensinaron, de Gonzalo, do primeiro poema… e dos quilómetros de xeadas e raiolas de sol na FZR.

Este luns fun con Álvaro de ruta. Volvín senti-las horas como minutos, volvín disfrutar das cores e os olores, inocente e sen preocupacións, desenrugando as marcas que o tempo mancou no corpo e no espírito, sentindo, soñando e pensando libre como no 95. Non precisaba engana-lo cerebro co locus amoenus de Cardedeu, nin fuxir, nin madurar, nin asumir. Coa caixa torácica aberta para a autopsia das sensacións inmediatas.

Deume tempo a botar de menos ó Javi, e tamén ó Carlos e ó Manel, claro. Pero sobre todo ó Javi e a FZR e aquela conexión muda para decidir entregarnos sen medo a unha curva, ou reducir case a cero e respirar unha paisaxe. E os cafés de xeonllos tremendo. E a xeada branca á beira da estrada.

Durante anos pensei que non daría atopado nunca un compañeiro de viaxe á súa altura. Un compañeiro de silencios cómodos e sorrisos abertos, simplemente. Así que lle teño que agradecerlle a Álvaro que me achegase de novo esa sensación de moto (pregúntome se para a moto teño tamén unha expresión particular, como aquela que identificou Rosa cando me dixo “tes cara de Charly”).

O outro día, cando paramos para dar a volta e que non nos collesen moi lonxe a noite e o frío, lembro que me custou erguer a cabeza e contemplar a paisaxe. Agora, vexo naquel impedimento iñoto unha metáfora das mentiras responsables ás que me aferro para non ver máis alá das obrigas que me corresponden. Se levanto a vista ás montañas igual me atopo cos meus desexos máis fondos… e igual ofendo tanto darredor que me ofendo a min mesma. Supoño que será mellor pousa-los ollos en territorio controlado.

Estaredes pensando que me é impropio este arrebato de conformismo, e máis aínda cando estou a falar de experiencias liberadoras. Pero eu vexo esto con máis pinta de análise que de conformidade, como unha reestructuración da carta de dereitos e deberes que non fai máis que darme ritmo para bailar subida ó muro fronteirizo entre as obrigas e os anceios. E bailar évos ben mellor que facer equilibrios!